Gen liczby, czyli jak się bawić, by rozwijać u dzieci to, co ważne z matematycznego punktu widzenia
W naszej najnowszej książce dla rodziców pt. "Gen liczby" Małgorzata Skura i Michał Lisicki z pasją piszą o tym jak my, dorośli (rodzice, dziadkowie, opiekunowie) możemy wprowadzać dziecko w świat pojęć matematycznych.
A że matematyka jak mało która nauka uczy logicznego rozumowania i kreatywnego rozwiązywania problemów wszystkim nam zależy by wyposażyć nasze dzieci w kluczowe umiejętności matematyczne. Jak to zrobić?
Zabawy matematyczne na spotkania z rodzicami w przedszkolu
<<KLIK>>
Jak pokierować zabawą by wydobyć z niej to co ważne z matematycznego punktu widzenia?
Badania pokazują, że dzieci, które mają dobry start w edukacji matematycznej w przedszkolu osiągają lepsze rezultaty w matematyce szkolnej. Zresztą edukacja matematyczna nie zaczyna się dopiero w przedszkolu. Bardzo ważna jest edukacja nieformalna czyli doświadczenia jakie dziecko otrzymuje w domu, od swoich bliskich. Najczęściej na długo zanim pójdzie do przedszkola. Wykorzystujmy więc każdą okazję by liczyć i posługiwać się liczbami. Wspólna zabawa ma ogromne znaczenie w rozwoju dziecka, niech więc pomoże dzieciom w nauce rozwiązywania problemów, komunikowania się i rozumowania. Oto garść pomysłów naszych autorów:
Rozwiązywanie problemów
Prezentujmy problemy w różnych formach, określajmy, co trzeba zrobić, żeby znaleźć rozwiązanie:
• Chcecie pobawić się piłką. niestety wpadła ona głęboko pod szafę. Ręką dziecko nie może po nią sięgnąć. Jak ją stamtąd wydostać?
• Przygotowujecie album dla Dziadków z Waszych wakacji. Macie bardzo dużo zdjęć. Jak możecie je uporządkować?
• Dziecko ma 3 ciastka, a jest 6 osób do obdzielenia. Ciastka trzeba podzielić po równo pomiędzy te osoby. Jak można to zrobić?
Rozwijajmy elastyczne podejście dziecka do rozwiązywania problemów i szukania różnych sposobów na pokonanie trudności:
• Dziecko wybiera się na urodziny do koleżanki. Kupiliście prezent i torebkę, w której chcieliście ten prezent zapakować. Niestety okazało się, że torebka jest za mała. Co możecie zrobić w tej sytuacji? • Do wąskiego wazonu wpadł mały drewniany klocek. Dziecko próbuje wyjąć klocek. Palcami nie dosięga. Patykiem nie daje rady. Co możecie zrobić, żeby wyjąć klocek?
Uczmy dzieci podejmowania decyzji jakich strategii użyć do rozwiązywania problemu:
• Mama mówi, że musi sprawdzić, czy wystarczy jej gwoździ do zbicia skrzynki na kwiaty. Co trzeba zrobić, żeby się tego dowiedzieć?
Sprawdzajmy efekty swojej pracy:
• Dziecko buduje z klocków garaż dla wozu strażackiego. Szuka odpowiednich klocków. Buduje garaż, a potem sprawdza, czy mieści się w nim samochód. Jeżeli nie, to poprawia swoją budowlę.
Komunikowanie się
Używajmy poprawnego słownictwa, symboli związanych z liczbami, kształtami, przestrzenią, miarami:
• Dziecko liczy kubki z uchem. Liczy kubki bez ucha. Mówi, ile razem jest kubków.
• Bawicie się w sklep z ciastkami. Ciastka są kwadratowe, prostokątne, okrągłe i trójkątne. Każdy klient musi określić, jakie chce ciastka i ile ich chce.
• Bawicie się w „roboty“. Ty jesteś robotem dziesiątej generacji. Dziecko steruje Twoimi ruchami. Mówi, na przykład tak: Idź dwa kropki do przodu. Skręć w lewo.
• U weterynarza ważycie Waszego psa. Stawiacie psa na wadze. Dziecko z Twoją pomocą odczytuje, że pies waży 5 kilogramów.
• Kupiliście sok w butelkach. Mówisz dziecku, że w każdej butelce jest jeden litr soku. Dziecko liczy butelki i mówi, ile litrów soku kupiliście.
• Jedziecie na wakacje. Odczytujecie z tablic informacyjnych ile kilometrów jest do najbliższych miejscowości.
Komunikujmy się w mowie, w formie obrazkowej i pisemnej, najpierw za pomocą języka potocznego, a następnie języka matematyki:
• Bawicie się w piaskownicy w przewożenie piasku. Dziecko jest właścicielem kopalni piasku, a Ty jesteś właścicielem czy właścicielką wywrotki. Wywrotka jedzie po piasek. Kładziesz na samochodzie karteczkę z narysowanymi kreskami. Wcześniej umówiliście się, że jedna kreska to jedna łopatka piasku, którą dziecko załaduje na wywrotkę. Dziecko odczytuje, ile łopatek piasku trzeba załadować na wywrotkę. Za jakiś czas znowu bawicie się w przewożenie piasku, tym razem nie rysujecie kresek, tylko zapisujecie na karteczce cyframi, ile trzeba załadować łopatek piasku.
Rozumowanie
Dostrzegajmy i kontynuujmy regularności:
• Nawlekacie koraliki na sznurek. Zaczynasz: zielony, czerwony, zielony, czerwony, zielony, czerwony. Zapytaj dziecko: Jaki będzie następny? Dziecko dalej samo nawleka koraliki.
Klasyfikujmy obiekty, czyli porządkujmy je według jednej wspólnej cechy lub kilku wspólnych cech:
• Znaleźliście torebkę ścinków materiałów. Jak możecie je uporządkować? Dziecko wymyśla np. że osobno położy te, z których można uszyć sukienkę dla lalki, osobno te na spodnie i osobno te na bluzkę.
Określajmy przyczyny i skutki różnych zdarzeń:
• Kiedy czytacie książki, czasopisma dla dzieci, oglądacie różne zdjęcia i ilustracje. Zapytaj dziecko: Dlaczego ta pani ma zielone włosy? Dlaczego strażacy przystawili drabinę do drzewa? Co się stanie kiedy ten pan skoczy ze spadochronem z samolotu? Co się stanie kiedy dzieci odnajdą skarb?
Stosujmy analogię:
• Rozłóż na podłodze sznurek. Macie dużego i małego misia, dużą i małą piłkę, duży i mały samochód. Po jednej stronie sznurka sadzasz dużego misia, kładziesz dużą piłkę. Po drugiej stronie sznurka sadzasz małego misia i kładziesz małą piłkę. Zapytaj dziecko: Gdzie postawimy duży samochód, a gdzie mały samochód? Dlaczego?
• Narysuj duży trójkąt i kilka małych trójkątów, duży kwadrat i kilka małych kwadratów, duże kółko i kilka małych kółek. Duży trójkąt i małe trójkąty pokoloruj na zielono. Duży kwadrat pokoloruj na niebiesko, a duże koło na czerwono. Jak trzeba pokolorować małe kwadraty i małe kółka? Dlaczego?
